Verslag landelijke bijeenkomst over buurttuinen

Op 8 december organiseerde Movisie in Utrecht een bijeenkomst over buurttuinen. Uit het verslag een paar voorbeelden:

  • Jacqueline van der Lubbe (Green&So) was procesadviseur en ontwerper bij de gemeenschapstuin in Hoogvliet
    De gemeenschapstuin is een samenwerking tussen de dienst sociale zaken, woningcorporatie Woonbron, de deelgemeente, het welzijn en de brede school. 
    In werkateliers wordt gekeken naar de voorkeuren, mogelijke rollen en sfeer. Een echte voor en door bewoners aanpak. 
    Na de aanleg van een tuin begint het proces eigenlijk pas. Er moet een basis liggen voor het beheer. 
    In Hoogvliet is daarvoor een convenant getekend rond de programmering en het budget voor onderhoud. 
    Er is een stichting opgericht om de programmering te verzorgen; verschillende partijen, waaronder de woningcorporatie, zitten in het bestuur en een tuingroep van zowel professionals als bewoners voeren de programmering uit.
    Er worden met diverse partijen afspraken gemaakt, bijvoorbeeld met bedrijven.
    Tip: sluit aan bij een al bestaande overlegstructuur, zoals die van de Brede School.  
    Meer informatie op www.greenandso.nl.
     
  • Joyce Parlevliet (De Bikkershof) vertelde over de inmiddels al 25 jaar bestaande semiopenbare buurttuin De Bikkershof in Utrecht. Een prachtig voorbeeld van zelfbeheer, waarin onder andere volkstuintjes, extra tuinruimte voor bewoners, een heemtuin en gemeenschappelijk plein samenkomen.
    In de tuin wordt gewerkt volgens permacultuur, waar tuineigenaren ook voor tekenen zich hier aan te houden. De Bikkershof is een vereniging die op verschillende manieren probeert vernieuwend te zijn. Zo kunnen zij door het leefbaarheidsbudget een adviseur inhuren en proberen zij via het Rabobank Stimuleringsfonds in aanmerking te komen voor een subsidie voor zonnepanelen.
    Het succes van De Bikkershof? Dat ligt vooral in het goed informeren en betrekken van bewoners en omwonenden. Kijk voor meer informatie op www.bikkershof.nl.

     

  • Hans Rutten (InnovatieNetwerk) gaat in op het concept Herinnerd Groen. Het initiatief is ontstaan uit de zorg over groen-gebruik. Er is veel gekaveld groen, maar hoe wordt dat gebruikt? Stadsbewoners zouden meer in contact moeten komen met hun directe (groene) leefomgeving.
    Groen is actieradius gevoelig. Vooral voor ouderen en jongeren is het vaak niet eenvoudig het groen te bereiken.
    Met de ‘kracht van herinnering’ (Draaisma) in het achterhoofd zijn ze in Dordrecht aan de slag gegaan met dit reminiscentieproject.
    Het ontwerp illustreert de verhalen van bewoners. Grote uitdaging is om bewoners betrokken te houden in de ‘graaftijd’.
    Tussen het verzamelen van wensen, ideeën en input van bewoners en dit vertalen in een ontwerp en de daadwerkelijke opening zit vaak geruime tijd. Dan is het zaak om bewoners betrokken te houden; een belangrijke rol voor het groene opbouwwerk. Nostalgie moet hierin niet de overhand krijgen; maar kan juist leiden tot eye-openers tot een frisse start.  
     
  • Berthe Schippervertelde over de Generatietuin in Den Haag. Daar is vanuit een pilot van het ministerie van EL&I een generatietuin opgezet bij een zorgcentrum in samenspraak met onder andere de kinderopvang-organisatie in de buurt. Iedere partij heeft haar eigen rol en doelstelling in het project. NME Den Haag verzorgt in deze pilot de begeleiding van het zorgcentrum. Bij het maken van het ontwerp zijn bijvoorbeeld studenten van agrarische scholen betrokken.
    Knelpunt is de continuïteit. De kinderopvangorganisatie is voornemens te verhuizen. Dat maakt het lastig om de kinderen bij de generatietuin te krijgen.
    De aanwezigheid van een trekker is dan onmisbaar om het initiatief een doorstart te laten maken. Over de generatietuin is een handboekverschenen.
     
  • Hans Pijls (BuitenRuimte voor Contact) gaat in op het proces van het ontwikkelen een buurttuin. Vanuit BuitenRuimte voor Contact worden de thema’s eten, spelen, leven en zorg aan elkaar gekoppeld. Het gaat eigenlijk om het koppelen van twee werelden. Enerzijds de fysieke omgeving die veranderd wordt; anderzijds gaat het om mensen! Deze twee moeten met elkaar worden
    gesynchroniseerd. Het proces verloopt namelijk niet vanzelf lineair. Elke procesfase kent aandachtspunten op fysiek, sociaal en faciliterend gebied. Door vanaf het begin bewust met deze vraagstukken aan de slag te gaan, vergroot je de kans op een succesvolle buurttuin (genoeg draagvlak, betrokken en actieve bewoners, groen dat gebruik wordt etc).

    Op zijn site: www.buitenruimtevoorcontact.nl staat dit filmpje van de vpro over een buurtmoestuin in Amsterdam

    Droomstad: Moestuin Wijsgerenbuurt from VPRO Eeuw van de Stad on Vimeo.