Een nieuwe levensstijl

Kort verslag van de cursus Salutogenese door Birgit Spoorenberg op 1-10-2016 in het OBG.

In één dag zagen we onze westerse levensstijl door de ogen van ons spijsverteringsorganen. En dat is niet mis! We maken het die organen erg moeilijk, omdat zij zich amper hebben aangepast.
Ons genetisch profiel verschilt slechts 0,5 % van onze voorouder: de jager/verzamelaar in het paleolithische tijdperk: 2.5 miljoen jaar geleden tot 10.000 jaar geleden. Zijn levensstijl was totaal anders: hij zocht zelf zijn eten bij elkaar, hij was sterk en gezond; zijn lichaam waarschuwde hem bij gevaar en dan kwam hij pijlsnel in actie. En dan onze levensstijl: veel zitten, vooral binnenshuis, voeding uit de winkel, heel veel elkaar tegensprekende informatie over wat goede of foute voeding is.

Birgit is arts, opgeleid in Maastricht; op de spoedeisende hulp leerde ze hoe je snel weer mensen op de been krijgt. Als arts mee met sporters naar de olympische spelen, hielp ze sporters het uiterste uit hun lichaam te halen.
Dat laatste is haar specialiteit geworden, maar dan voor gewone mensen of zieke mensen: hoe blijf je gezond of hoe word je weer gezond. Wat is daar voor nodig?
Ze heeft geen spreekuur meer, maar vertelt haar verhaal aan groepen die haar uitnodigen, zoals ik dat deed voor deze dag. Ze deed een specialisatie in psychische neuro immunologie (PNI): over de interacties tussen het zenuwstelsel en het immuunsysteem en de wederzijdse relatie tussen gedrag en gezondheid. En tevens een praktische wetenschap die een breed scala aan behandelmogelijkheden biedt voor obesitas, chronisch vermoeidheidssyndroom, prikkelbare darmsyndroom, depressie en nog veel meer hedendaagse aandoeningen.
Met 5,3 miljoen chronisch zieken in 2014 in Nederland is er echt wat aan de hand. Birgit heeft een enorme kennis en bleek in staat haar boodschap goed over te brengen: Ja, het kan, we kunnen gezonder worden. Haar verhaal is gebaseerd op de evolutieleer, uit onderzoek naar jager-verzamelaars en uit wetenschappelijk onderzoek.’s Ochtends vertelde ze de achtergronden voor een gezond leven; ze gebruikte veel illustraties en daaronder verwijzingen naar wetenschappelijke bronnen, die je thuis nog kon nazoeken.We leerden over de darmwand waarin als het ware schuifdeurtjes opengaan bij stress, zodat uit het voedsel nog zoveel mogelijk suikers gehaald kunnen worden, die nodig zijn voor je spieren in geval van vluchten of vechten. Maar tegelijkertijd gaan er ook bacteriën en slechte voedselresten het bloed binnen. Bij een voortdurende overmatige stresstoestand zouden de poortjes veel te veel open gaan en krijgen we veel te veel bacteriën in het bloed. De darmen kunnen daardoor ontstoken raken. Bij rust herstelt de darm weer.Ze gebruikte de term “oude vrienden” voor voeding en gewoontes die onze voorouder ook gebruikte. Onze darmen herkennen die als goed en kunnen in het geval van voeding de voedingsstoffen eruit halen.

Maar hoe zit het met voeding waar allerlei houdbaarheidsmiddelen aan zijn toegevoegd? aan giffen waarmee groentes en fruit bespoten zijn? Die herkennen ze niet en ons lichaam reageert met stress. De schuifdeurtjes van de darmwand gaan open en ze gaan naar buiten maar nemen ook goede nutriënten mee naar buiten. Ze gaan ook weer dicht. Dat moet echter niet te vaak achter elkaar gebeuren.En hoe zit het met ons zittende bestaan, vanaf de kleuterklas? De uren die we achter beeldschermen doorbrengen?
Het bezorgt ons een lage, maar wel langdurige stress, die we bijna niet meer tot nul kunnen terugbrengen.
Hoe dit allemaal fysiologisch in elkaar zit, leerden we in de ochtend.

De middag was voor de praktijk.
Hoe kunnen we onze levensstijl zo aanpassen dat onze oude genen zich daar goed bij voelen en we weer gezond oud kunnen worden? Veel praktische tips, waarbij we telkens terugdachten aan die oude vrienden. Is koeievlees uit bioindustrie een oude vriend? Nee. En kip in de achtertuin? Ja.
Na ieder onderwerp vroeg ze: wat zou je zelf morgen al willen veranderen? En gaf daarbij al 5 suggesties. De onderwerpen in de middag waren:
beweging, voeding, bioritme, zonlicht, psychosociale factoren en koude en ademhaling.

Hieronder wat suggesties, waar ieder vooral uit moest pakken wat bij hem past en aanspreekt.
Werk achter een zit/stabureau, wekker af laten gaan na 30 minuten zitten, staand vergaderen, onbespoten groentes en kruiden zoveel mogelijk uit eigen tuin, meer bewegen, geen tussendoortjes en dat kan als je maaltijden voldoende voedzaam zijn; eet voldoende eiwitten en vetten; geen granen, wel eieren; beweeg voor het eten; drink pas als je dorst heb; loop eens op blote voeten; draag platte schoenen, stress registreren, koude nadouchen en nog veel meer.

Heel boeiend, een aantal van ons gaan er het komende jaar mee aan de slag in een groep en hopen elkaar te stimuleren. We hebben Birgit uitgenodigd om over circa een jaar terug te komen; dan kunnen alle kwartjes nog eens vallen. Tot die tijd gaan we proberen onze gezondheid te verbeteren.

Ze geeft de cursus vaker, zie haar agenda: https://cursussalutogenese.nl/agenda-en-aanmelden/ 

Een paar mooie links zocht ik erbij, ter inspiratie en de eerste ook ter relativering:

over de darmen: uitleg maar wel kritisch, NRC
over dezelfde principes: Richard de Leth: oersterk.nu/
wat doet stress met ons lichaam en brein? Psychologie magazine
voeding: eetpaleo.nl/ en Marijke Samsom: Voeding en welvaartsziekten (met veel wetenschappelijke achtergronden)
koude en ademhaling: innerfire.nl/

Later vond ik nog een kritisch artikel over het genetisch het zelfde zijn als de paleomens en over het eten van zetmeel door de paleomens:

https://www.nemokennislink.nl/publicaties/at-de-oermens-wel-paleoproof

The following two tabs change content below.
Mijn Facebook profiel

Karla Mulder

Enthousiast over zelf je voedsel verbouwen, permacultuur, met eigen eetbare tuin, volkstuin en boomspiegel. In 2011 begonnen met het platform Eetbaar Nijmegen.